8 απλοί  τρόποι για να καταστρέψουμε ένα φυσιολογικό συκώτι!

Αγγελ. Αραβαντινού, Ενδοκρινολόγος, (Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.">Aggeliki.Aravadinou@gmail.com). 

Ολοι γνωρίζουμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να καταστρέψει κάποιος το συκώτι του είναι το οινόπνευμα. Αλλά απότι έχει δημοσιευθεί στην διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν και άλλοι αρκετά δραστικοί τρόποι για να επιτύχει το ίδιο αποτέλεσμα.

1. Η παχυσαρκία είναι ο πρώτος τρόπος, διότι το λίπος - εκτός από το υπόλοιπο σώμα - αποθηκεύεται και στα κύτταρα του ήπατος και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μη αλκοολική  φλεγμονώδη νόσο του ήπατος (NAFLD). Οι μεσήλικες και οι διαβητικοί βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο για να αναπτύξουν NAFLD. Δεν υπάρχει θεραπεία, αλλά η σωστή διατροφή σε συνδυασμό με την άσκηση μπορούν να υποστρέψουν μερικώς την νόσο (DOI: 10.1002/hep.1840120505).

2. To όξινο γλουταμινικό νάτριο (MSG) είναι ενισχυτικό της γεύσης σε πολλές επεξεργασμένες τροφές από τα πατατάκια έως τα διάφορα ροφήματα διαίτης. (Μπορεί να αναγράφεται στις ετικέτες των προϊόντων ως υδρολυμένη φυτική πρωτείνη, εκχύλισμα μαγιάς ή εκχύλισμα σόγιας). Μερικές μελέτες σε πειραματόζωα έδειξαν ότι το συστατικό αυτό μπορεί να κάνει το ήπαρ λιπώδες ή ακόμα να προκαλέσει φλεγμονώδες, καταστάσεις οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε μη αλκοολική λιπώδη διήθηση του ήπατος (NAFLD) και νεοπλασία του ήπατος. Μπορεί κάποιος να βελτιώσει την κατάσταση με χορήγηση Αργινίνης και βιταμίνης D (https://www.sciencedirect.com › science › article › pi).

3. Η κάμφορα προέρχεται από ένα φυτό που ανευρίσκεται κυρίως στην Ασία. Τα φύλλα του περιέχουν μια χημική ουσία (τερπενοϊδές) που μειώνει τα οιδήματα και διατηρεί το δέρμα υγιές. Το βρίσκουμε σε αλοιφές με αντιβηχική και αποσυμφορητική για τον βλεννογόνο της ρινός δράση (π.χ. η αλοιφή VicksVapoRub). Μαζί με την κάμφορα περιέχονταιι όμως και χημικές ουσίες επιβλαβείς για το ήπαρ. Για το λόγο αυτό δε θα πρέπει να γίνεται συνεχής χρήση πρoϊόντων που περιέχουν κάμφορα για περισσότερο από 10 ημέρες, ή για περισσότερο από 6 εβδομάδες συνολικά κατά τη διάρκεια ενός έτους ( doi: 10.1016/j.mjafi.2011.11.008). 

4. Η βιταμίνη Α βρίσκεται στα αυγά, στο γάλα, στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά και περισσότερο σε εκείνα που έχουν χρώμα κόκκινο, πορτοκαλί ή κίτρινο. Πολλά συμπληρώματα διατροφής περιέχουν επίσης βιταμίνη Α καθώς λέγεται, χωρίς να είναι τεκμηριωμένο, ότι βοηθά στη βελτίωση της όρασης, την ενδυνάμωση των οστών και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Σε μεγάλες δόσεις η βιταμίνη Α είναι τοξική για το ήπαρ. Η ασφαλής δόση καθορίζεται κάθε φορά από τον θεράποντα ιατρό (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK548165/).

5. Είναι γνωστό ότι τα πολλά σάκχαρα βλάπτουν την  υγεία των δοντιών, αλλά κανείς δεν λέει ότι τα πολλά γλυκά είναι επιβλαβή και για την υγεία του συκωτιού. Πράγματι το όργανο αυτό χρησιμοποιεί έναν τύπο σακχάρου, τη φρουκτόζη, για τη σύνθεση του λίπους. Μεγάλες ποσότητες επεξεργασμένης ζάχαρης και σιρόπι αραβοσίτου υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη προκαλούν συσσώρευση λίπους που μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική νόσο. Κάποιες μελέτες έχουν δείξει πως η ζάχαρη μπορεί να έχει στο ήπαρ ανάλογη βλαπτική επίδραση με το αλκοόλ ακόμα και σε άτομα με φυσιολογικό σωματικό βάρος. Επομένως πολλά γλυκά και αναψυκτικά απαγορεύονται εάν θέλουμε να διατηρήσουμε το συκώτι υγιές (https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/how-high-fructose-intake-may-trigger-fatty-liver-disease#:~:text=Studies%20suggest%20that%20high%20fructose,%2Dalcoholic%20steatohepatitis%20(NASH)3).

6. Διάφορα συμπληρώματα, φυτικής προέλευσης έχουν χαρακτηρισθεί επικίνδυνα για το συκώτι. Ένα επικίνδυνο συστατικό αποτελεί το kavakava, ένα φυτό το οποίο ανακουφίζει από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και βοηθά στη χαλάρωση. Μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί να σταματήσει τη λειτουργία του ήπατος προκαλώντας ηπατίτιδα και ηπατική ανεπάρκεια. Μερικές χώρες έχουν περιορίσει ακόμα και απαγορεύσει τη χρήση του αλλά εξακολουθεί να  είναι διαθέσιμο στις Η.Π.Α (https://www.mountsinai.org/health-library/herb/kava-kava#:~:text=Reports%20in%20the%20United%20States,liver%20failure%2C%20and%20death).

7. Προσοχή στο τατουάζ ή piercing τα οποία είναι πολύ της μόδας τα τελευταία χρόνια. Τα εργαλεία που χρησιμοποιούνται πρέπει να είναι σωστά  αποστειρωμένα διότι σε αντίθετη περίπτωση  ο κίνδυνος μόλυνσης με τον ιό της ηπατίτιδας C εκτοξεύεται στα ύψηhttps://www.mindbodygreen.com/articles/are-tattoos-bad-for-your-liver).

8. Πολλά αντικαταθλιπτικά ή κάποια αντιφλεγμονώδη/αναλγητικά  (όπως η νιμεσουλίδη, η δικλοφενάκη) ή η Παρακεταμόλη, σε μεγάλες δόσεις και για μακρύ χρονικό διάστημα είναι δυνατόν να προκαλέσουν βλάβη στο συκώτι. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για τους ηλικιωμένους, οι οποίοι λαμβάνουν και άλλα φάρμακα συγχρόνως (doi: 10.3748/wjg.v16.i45.5651].