Η θεραπεία της Οστεοαρθρίτιδας το 2023 από την Cochrane Library.
Δρ Αχιλ. Ε. Γεωργιάδης, Ρευματολόγος,
Για να αρχίσουμε σωστά πρέπει να εξηγήσουμε τι είναι η CochraneLibrary. Πρόκειται για τον πλέον ανεξάρτητο οργανισμό αξιολόγησης θεραπειών, εξετάσεων κ.λπ. Χρησιμοποιείται από 100 και πλέον κράτη σαν το GoldStandard (Χρυσός Κανόνας) για την αξιολόγηση οποιασδήποτε ιατρικής πράξης. Με βάση την Βρετανία χρησιμοποιεί ειδικούς επιστήμονες από όλο τον κόσμο για να κάνουν τις ονομαστές για την ακρίβεια τους ανασκοπήσεις της. Χρηματοδοτείται μόνον από το National Institute for Health and Care Research (NIHR) της Βρετανίας. Τα συμπεράσματα των ανασκοπήσεων της Cochrane δύσκολα θα τα αμφισβητήσει κάποιος και θα γίνει πιστευτός (Wikipedia).
Όλοι γνωρίζουμε ότι η Οστεοαρθρίτιδα ή Αρθριτικά όπως τα ονομάζει ο απλός λαός, είναι μια από τις παλαιότερες αλλά και συχνότερες παθήσεις των ζώων και φυσικά και του ανθρώπου. Πιστεύεται ότι από την νόσο πάσχει 1 στους 4 ανθρώπους και η συχνότητα της συνεχώς αυξάνεται όσο αυξάνεται η ηλικία. Ίσως στην ηλικία των 90 ετών να μην υπάρχει άνθρωπος χωρίς ακτινολογικά διαπιστωμένη Οστεοαρθρίτιδα σε κάποια από τις 360 αρθρώσεις μας.
Για την νόσο έχουν γίνει πάρα πολλές μελέτες. Περισσότερα από 55.000 άρθρα γράφονται γιαυτή κάθε χρόνο σύμφωνα με το Pubmed και αφορούν ιδιαίτερα τα γόνατα, τα ισχία, τα άκρα χέρια και την σπονδυλική στήλη.
Για την νόσο έχουν εφαρμοσθεί 153 διαφορετικές θεραπείες πλην της χειρουργικής. Από αυτές στις 136 έχει γίνει συγκριτικός έλεγχος. Τα ευρήματα ήταν: α) Καμία δεν έδωσε υψηλής ποιότητας αποτελέσματα, 6 έδωσαν μέτριας ποιότητας, 13 χαμηλής ποιότητας και 117 πολύ χαμηλής ποιότητας (Geir- Smedslundand -al.,2022, https://doi.org/10.1016/j.ocarto.2022.100242).
Αυτή την εικόνα αντίκρυσαν οι ερευνητές της CochraneLibrary όταν τους ζητήθηκε να αξιολογήσουν τις μελέτες για την Οστεοαρθρίτιδα και ιδιαίτερα αυτές που ασχολούνται με τον χρόνιο πόνο που την συνοδεύει.
Τα αποτελέσματα τους όπως δημοσιεύθηκαν τον Φεβρουάριο του 2023 ήταν: 1) Οι πιο αποδοτικές χρόνιες θεραπείες ήταν η ήπια γυμναστική της άρθρωσης, παρόλο που στην αρχή της εφαρμογής της είναι ενοχλητική και η απώλεια βάρους στους υπέρβαρους ασθενείς. Υπάρχουν πολλές παραλλαγές ασκήσεων, φαίνεται όμως ότι το ήπιο περπάτημα είναι το πλέον αποδοτικό. Δεν φαίνεται ότι η υδροθεραπεία με γυμναστική βοηθά ιδιαίτερα. 2) Από πλευράς φαρμακευτικής θεραπείας ότι και να χρησιμοποιηθεί θα πρέπει να δοθεί για μικρό χρονικό διάστημα και στην μικρότερη δυνατή δόση, σύμφωνα με τις εντολές των διεθνών ρυθμιστικών αρχών φαρμάκων, τα αποτελέσματα όμως συνήθως είναι αμφίβολα. Καλό είναι να αρχίζουμε με τοπικής δράσης αντιφλεγμονώδη φάρμακα και εάν δεν έχουμε αποτέλεσμα, να συνεχίζουμε με αυτά από του στόματος. Η παρακεταμόλη όπως και τα ήπια οπιοειδή τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί κατά κόρον δεν φαίνεται να βοηθούν στην αντιμετώπιση του πόνου της άρθρωσης περισσότερο από το placebo (NICE (theNationalInstituteforHealthandCareExcellence). 3) Κάποιες μελέτες δείχνουν ότι 1 στους 6 ασθενείς που έλαβαν αντικαταθλιπτικά είχε κάποια θετικά αποτελέσματα αλλά και πολλές περισσότερες παρενέργειες (https://www.evidentlycochrane.net/osteoarthritis-pain-evidence-common-treatments/?mc_cid=41a26a2a59&mc_eid =a1339403ff). Άλλες μελέτες έδειξαν ότι η απόδοση των αντικαταθλιπτικών στον χρόνιο πόνο είναι πολυδιαφημισμένη αλλά όχι τόσο αποτελεσματική (BMJ 2023; 380 doi: https://doi.org/10.1136/bmj.p170 (February 2023).
Η ανάλυση των σχετικών μελετών έδειξε ότι επειδή οι ασθενείς δεν γνωρίζουν από τι πάσχουν και από που προέρχεται ο πόνος τους δεν συμμορφώνονται με την θεραπεία. Πιστεύεται ότι η συμμόρφωση θα αυξηθεί με ειδικά προγράμματα που στόχο θα έχουν την εκπαίδευση των ασθενών για την νόσο τους (https://www.nice.org.uk/guidance/ng226. Management of Osteoarthritis) Published October 2022 © NICE 2022. All rights reserved. Subject to Notice of rights).
Το συμπέρασμα από όλα αυτά στα οποία κατέληξαν οι ερευνητές της CochraneLibrary είναι ότι για μια ακόμη φορά η αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου ακόμη και νόσων που δεν είναι θανατηφόρες, είναι να πεισθούν οι ασθενείς για την θεραπεία τους και να την εφαρμόσουν και να μην περιμένουν να γίνουν καλά σύντομα. Θέλει πολύ χρόνο για να εξελιχθεί η Οστεοαρθρίτιδα, αλλά αντίστοιχος χρόνος απαιτείται για να αντιμετωπισθεί και να σταματήσει να εξελίσσεται. Επομένως υπομονή. Ο Arnold- H. -Glasow είχε πει, σε ελεύτερη μετάφραση, ότι «εάν θέλεις να αποκτήσεις κοτόπουλο πρέπει να περιμένεις και να κλωσάς το αυγό. Εάν βιάζεσαι και σπάσεις το αυγό τότε απλώς θα έχεις μια στιγμιαία ομελέτα (https://www.brainyquote.com/lists/authors/top-10-arnold-h-glasow-quotes).